Category: Cầm lái

Mẫu xe đạp điện công cộng nhỏ nhắn, dễ điều khiển, vận hành mượt mà nhưng khó dùng ga, lái bị vướng bởi dây bảo vệ mũ bảo hiểm.

Xe bồn đi dưới tốc độ tối thiểu, xe khách không thể tránh dù khoảng cách giữa hai xe khá xa và xe bán tải lại bám quá sát xe trước.

Trong khi Nhật tách phần văn hóa lái xe thành nội dung đào tạo riêng, Đức xây dựng ý thức giao thông từ rất sớm trong hệ thống giáo dục.

Ở nhiều quốc gia, việc đào tạo lái xe không chỉ xoay quanh kỹ năng điều khiển phương tiện hay học luật, học viên còn phải trải qua những bài giảng về thái độ, hành vi và trách nhiệm với cộng đồng, gọi chung là văn hóa lái xe. Cách tiếp cận này giúp giao thông vận hành trật tự hơn, hạn chế xung đột và nâng cao an toàn cho tất cả mọi người. Hai quốc gia tiêu biểu cho việc giáo dục hành vi lái xe này là Nhật Bản và Đức, vốn là hai cái nôi của ngành công nghiệp sản xuất ôtô lâu đời nhất thế giới.

Nhật Bản: dạy riêng học phần thái độ và đạo đức giao thông

Nhật Bản là một trong những quốc gia thường được nhắc đến nhiều nhất khi nói về văn hóa giao thông. Các trung tâm đào tạo lái xe tại đây không chỉ dạy cách điều khiển phương tiện mà coi việc hình thành thái độ đúng đắn với cộng đồng. Cụ thể, chương trình đào tạo lái xe nơi đây thường chia rõ thành hai phần: kỹ năng điều khiển xe và thái độ, đạo đức lái xe. Phần thái độ chiếm thời lượng đáng kể, có lớp học lý thuyết riêng và cả các bài thực hành trên mô hình.

Trong lớp văn hóa lái xe, học viên phải học từng hành vi nhỏ nhất như giảm tốc khi đi có người đi bộ đi ngang, không bấm còi để thúc giục, quan sát kỹ trước khi mở cửa xe. Ngay cả việc di chuyển hay đỗ xe trong khu dân cư cũng được chỉ dẫn chi tiết như giữ ga nhỏ để hạn chế tiếng ồn, tránh làm phiền người xung quanh.

Học viên đang được hướng dẫn kỹ năng lái xe tại Nhật. Ảnh: Expatsguide

Ngoài ra, một trong những phần quan trọng khác của đào tạo lái xe là dự đoán rủi ro. Học viên xem các đoạn video mô phỏng tình huống thực tế như trẻ em chạy qua đường, xe đổi hướng bất ngờ, ôtô mở cửa không quan sát, người già đi chậm. Tại mỗi cảnh, video sẽ tạm dừng và yêu cầu học viên trả lời các câu như “Tôi thấy gì?”, “Điều gì có thể xảy ra tiếp theo?”, “Tôi nên làm gì để ngăn rủi ro?”.

Thái độ lịch sự còn được kiểm tra trực tiếp trong giờ thực hành. Khi đến giao lộ, học viên phải giảm tốc từ sớm dù có quyền ưu tiên. Nếu gặp người đi bộ đứng phân vân ở lề đường, họ phải dừng lại hoàn toàn và ra hiệu cho người đi bộ trước. Việc lái quá sát vỉa hè, phanh gấp, hoặc tạo tiếng ồn mạnh đều bị đánh giá là thiếu tinh tế, có thể khiến bài thi bị trừ điểm.

Đức: giáo dục kỷ luật, ý thức giao thông từ sớm

Đức là quốc gia nổi bật với kỷ luật và trách nhiệm khi lái xe. Phần văn hóa lái xe ở Đức nằm trong chương trình “Verkehrserziehung”, nghĩa là giáo dục ý thức khi tham gia giao thông. Nội dung này người Đức được tiếp xúc từ nhỏ và tiếp tục củng cố khi học thi giấy phép lái xe. Ban đầu, trẻ được làm quen với khái niệm an toàn giao thông qua các trò chơi, mô hình và hoạt động thực hành đơn giản như cách sang đường, nhận biết đèn tín hiệu. Mục tiêu là giúp trẻ hình thành phản xạ đúng từ sớm.

Trẻ em tại Đức được làm quen với kỹ năng và văn hóa lái xe từ nhỏ qua các mô hình. Ảnh: big.de

Khi lên tiểu học, chương trình được hệ thống hóa hơn. Học sinh được học quy tắc đi bộ, đạp xe và di chuyển trong khu dân cư. Cuối cấp, trẻ phải vượt qua bài kiểm tra kỹ năng đi xe đạp, là một phần quan trọng của giáo dục giao thông Đức. Từ khoảng 15 tuổi, thanh thiếu niên có thể tập lái ôtô tại các khu tập lái mô phỏng đường thật. Tại đây, họ tập điều khiển xe cơ bản, cách phanh, đánh lái, giữ khoảng cách, và phải đi cùng người có ít nhất ba năm kinh nghiệm. Mô hình này giúp thanh thiếu niên được tiếp xúc với việc lái xe trong môi trường an toàn trước khi vào đào tạo chính thức.

Song song với đào tạo chính thức, Đức còn duy trì những chiến dịch truyền thông rộng khắp nhằm nhắc nhở người dân về ứng xử văn minh khi tham gia giao thông, như giữ khoảng cách với phương tiện nhỏ, không bấm còi vô cớ, hạn chế nháy đèn gây áp lực, hay tôn trọng quyền ưu tiên của người đi bộ. Những điều này góp phần biến an toàn giao thông thành thói quen xã hội.

Nhật Bản dạy cách dự đoán nguy hiểm bằng video mô phỏng tái hiện tình huống thật, học viên phải phân tích rủi ro, chọn cách xử lý an toàn.

Trong khi các tình huống mô phỏng ở Việt Nam được xử lý bằng cách dựng video 3D và thi bắt buộc, người học phải dừng đúng lúc bắt đầu có tình huống nguy hiểm để đạt điểm cao thì tại Nhật mọi chuyện ngược lại. Tình huống mô phỏng được thực hiện bằng các video thực tế trên đường và chỉ dùng để học, không thi.

Mục tiêu của bài tập này không phải để kiểm tra phản xạ, mà để rèn cho người học thói quen quan sát, phân tích và chuẩn bị cho rủi ro ngay khi chưa diễn ra.

Học viên sẽ được xem các đoạn video mô phỏng như người đi bộ đứng ở góc khuất, xe đạp lao ra bất ngờ, xe phía trước giảm tốc đột ngột. Giảng viên sẽ dừng video tại những khoảnh khắc quan trọng, trước khi tai nạn có thể xảy ra, rồi yêu cầu học viên chỉ ra những mối nguy hiểm và cách xử lý an toàn. Việc phân tích cụ thể từng chi tiết nhỏ này giúp học viên có cơ hội bóc tách các tình huống một cách kỹ càng nhất, và hiểu rõ hơn về những tình huống trông bình thường nhưng tiềm ẩn rủi ro lớn.

Video mô phỏng tình huống nguy hiểm tại Nhật. Video: JAF

Ví dụ trong một video mô phỏng trên, tình huống diễn ra khi xe chuẩn bị rẽ phải vào một con hẻm nhỏ. Giảng viên sẽ tạm dừng đoạn mô phỏng và yêu cầu học viên trả lời câu hỏi “Trước khi rẽ, cần chú ý điều gì?”. Sau khi học viên đưa ra nhận xét, video được tiếp tục và tình huống bất ngờ xảy ra: một chiếc xe đạp từ trong ngã rẽ lao ra, tránh người đi bộ nên đánh lái sang giữa đường. Nếu trước đó học viên chỉ trả lời “chú ý ôtô màu trắng phía trước”, đáp án đó sẽ chưa đầy đủ. Điều cần quan sát không chỉ là ôtô trắng mà còn cả gương cầu lồi ở góc giao lộ, nơi có thể thấy rõ chuyển động của chiếc xe đạp đang tiến tới từ điểm mù.

Song song với video, các trường lái thường có buổi học trong buồng lái mô phỏng. Trong đó học viên lái xe trong môi trường mô phỏng trời mưa, đường hẹp, xe cắt đầu hoặc tình huống người đi bộ sang đường sai quy tắc. Những bài học này giúp người học trải nghiệm cảm giác đối mặt với tình huống nguy hiểm trong môi trường an toàn, trước khi bước ra đường thật.

Một tình huống trong bài thi mô phỏng ở Việt Nam. Ảnh chụp màn hình

Điểm đáng chú ý là Nhật triển khai bài mô phỏng các tình huống giao thông nguy hiểm với mục đích huấn luyện, không dùng để chấm điểm thi. Trong kỳ thi cấp bằng, thí sinh không làm bài mô phỏng bằng video. Thay vào đó, kỹ năng dự đoán nguy hiểm được đánh giá qua bài thi đường thực tế, nơi giám khảo chấm điểm cách thí sinh quan sát, giữ khoảng cách, giảm tốc và xử lý tình huống ở các góc khuất.

Cách tiếp cận trên trong việc đào tạo lái xe mang lại hiệu quả lớn, giúp tài xế mới ở Nhật hình thành nhanh thói quen đánh giá, dự đoán trước các tình huống nguy hiểm bằng cách quan sát xa, kiểm tra gương thường xuyên, chú ý đến điểm mù. Đây cũng là lý do văn hóa lái xe Nhật thường được đánh giá là cẩn trọng, có tính phòng ngừa cao.

Mỹ Một số bang buộc tài xế từng lái xe khi say rượu phải đổi sang biển số đặc biệt, nhằm tăng cường giám sát và răn đe.

Không chỉ xử phạt hành chính và tước bằng lái, một số bang tại Mỹ còn buộc tài xế vi phạm nồng độ cồn phải sử dụng biển số xe đặc biệt. Đây được xem là biện pháp răn đe mạnh, đồng thời giúp lực lượng chức năng dễ nhận diện để giám sát.

Biển số dành cho tài xế vi phạm lái xe có nồng độ cồn tại Ohio (trái) và Minnesota (phải). Ảnh: pl8ster

Ohio là một trong những bang hiếm hoi tại Mỹ sử dụng loại biển số màu vàng và chữ đỏ dành cho người bị kết án lái xe khi có nồng độ cồn, thường được đặt biệt danh là “party plate”, khác biệt hẳn với những biển số nền trắng chữ xanh dương thông thường. Quy định xuất hiện từ cuối thập niên 1960 và được mở rộng mạnh vào năm 2004.

Quyết định buộc tài xế sử dụng biển số vàng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, gồm lịch sử vi phạm giao thông của người đó, nồng độ cồn đo được tại thời điểm vi phạm, hay có gây thiệt hại tài sản hay thương tích cho người khác. Sau khi xem xét toàn bộ hồ sơ, thẩm phán sẽ quyết định có áp dụng biển số đặc biệt hay không. Nếu bị yêu cầu, tài xế phải gắn biển tối thiểu 6 tháng và trong một số trường hợp có thể lên đến 5 năm tùy tòa án.

Bang Minnesota cũng có biển số đặc biệt cho các tài xế vi phạm lái xe khi có nồng độ cồn, mở đầu bằng chữ W nên được gọi là “whiskey plate”. Khác với Ohio, loại biển số này không đổi màu quá nổi bật, nhưng hệ thống ký tự chuẩn hóa cho phép cảnh sát nhận diện nhanh phương tiện thuộc diện vi phạm trước đây.

Quy định ở Minnesota nhắm vào nhóm tài xế nguy cơ cao, ví dụ như tài xế có nồng độ cồn trong máu cao gấp đôi mức cho phép 0,08g/100ml máu, hoặc lái xe có nồng độ cồn và trên xe có trẻ em. Minnesota xem những tình huống này là nghiêm trọng và yêu cầu sử dụng biển số đặc biệt như một biện pháp giám sát bổ sung. Khi bị buộc dùng biển chữ W, tài xế không chỉ phải gắn biển lên xe của mình mà còn trên bất kỳ phương tiện nào họ dự định sử dụng. Vì vậy, xe đứng tên vợ hoặc con, nếu người vi phạm sử dụng, xe cũng phải mang biển W.

Việc sử dụng biển vàng hay biển W khiến xe trở nên dễ nhận ra giữa dòng giao thông. Không chỉ cảnh sát mà cả cộng đồng đều có thể nhận biết rằng chủ xe từng bị kết án lái xe khi say rượu. Trên thực tế, nhiều người bị dùng biển vàng cho biết họ bị cảnh sát dừng xe kiểm tra thường xuyên hơn và chịu áp lực lớn khi đậu xe ở nơi công cộng. Một số thẩm phán tại Ohio vẫn ủng hộ biện pháp này, cho rằng sự xấu hổ và quan sát từ xã hội có thể khiến người vi phạm giảm khả năng tái phạm. Trong khi đó, các nhóm bảo vệ quyền riêng tư phản đối mạnh mẽ vì cho rằng đây là hình thức bêu tên, gây ảnh hưởng kéo dài đến người phạm và thậm chí cả các thành viên trong gia đình họ.

Xe sử dụng biển số đặc biệt cho tài xế lái xe có nồng độ cồn tại Ohio. Ảnh: TMJ4

Chính vì thế, biển màu vàng tại Ohio đã được ngừng cấp từ 2021, nhưng các tài xế được cấp biển vàng trước đó vẫn phải tiếp tục sử dụng đến khi hết thời hạn quy định, trong khi Minnesota vẫn duy trì quy định sử dụng biển W. Tuy nhiên, tài xế tại Minnesota hiện có thể lựa chọn lắp thiết bị yêu cầu thổi hơi kiểm tra nồng độ cồn trước khi khởi động xe, thay vì phải dùng các loại biển đặc biệt này.

“Khoảng cách tới biển” và “độ dài hiệu lực” là hai khái niệm nhiều tài xế thường nhầm khi đọc biển báo.

Biển phụ 800 m S.501 và 200 m là S.502.

Hai biển phía trên thường xuất hiện trên phố khiến nhiều tài xế nhầm lẫn về ý nghĩa của biển phụ. Cả hai đều cấm dừng, đỗ và tính theo khoảng cách, nhưng định nghĩa khác nhau.

Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2019/BGTVT ý nghĩa của biển có số 800 m ở trên là S.501 – “Phạm vi tác dụng của biển”, tức chiều dài đoạn đường nguy hiểm hoặc cấm.

Như vậy, con số 800 m trong biển trên có nghĩa là đoạn đường này cấm dừng, đỗ trong phạm vi 800 m tính từ vị trí đặt biển.

Trong khi đó, biển 200 m là biển S.502 – “Khoảng cách đến đối tượng biển báo”, là khoảng cách thực tế từ vị trí đặt biển đến khi có hiệu lực.

Như vậy, con số 200 m ở trên có nghĩa là còn 200 m nữa sẽ đến đoạn cấm dừng, đỗ.

Để phân biệt nhanh, tài xế có thể dựa trên ký hiệu mũi tên. Nếu có mũi tên có nghĩa bị cấm xxx mét theo hướng mũi tên. Nếu không có mũi tên, đó là khoảng cách tới đoạn cấm.

Việc hiểu đúng biển báo giúp nâng cao ý thức chấp hành giao thông, tránh bị xử phạt hoặc gây nguy hiểm. Khi tham gia giao thông, mỗi khi nhìn thấy biển phụ bên dưới biển chính, nên dành vài giây để đọc và phân tích. Hiểu đúng biển báo sẽ giúp lái xe xử lý đúng tình huống, di chuyển an toàn hơn.

Từ giữa tháng 11, kết quả sát hạch được xử lý, giấy phép lái xe điện tử về VNeTraffic sau hai tiếng, giúp người thi có thể lái xe ngay.

Theo Bộ Công an kể từ 15/11, nếu người dự thi sát hạch lái xe đã cài đặt và kích hoạt đồng thời hai ứng dụng là VNeID (mức 2) và VNeTraffic, thì sau khi việc sát hạch kết thúc, giấy phép lái xe (GPLX) điện tử sẽ được cấp và hiển thị trên VNeTraffic chỉ sau khoảng hai tiếng.

Điều này đồng nghĩa với việc, nếu tài xế đã đỗ bài sát hạch, chỉ hai tiếng sau có thể lái xe ra đường. Trước đây, người dân thường chờ cho tới khi có bằng lái bản cứng (giấy hoặc PET) mới tự tin để lái xe tham gia giao thông. Với cách kiểm soát thông tin trên app, người thi sát hạch sẽ chủ động hơn trong việc thi bằng lái và lái xe.

Thực tế, quy định về việc đỗ sát hạch là ngay lập tức đủ điều kiện để lái xe trên đường đã được Cục CSGT nhắc tới vài tháng trước, khi việc cấp bằng lái bản cứng gặp tắc nghẽn vì thiếu phôi. CSGT sẽ kiểm soát thông qua dữ liệu điện tử chứ không đòi hỏi bản cứng. Tuy vậy, nhiều tài xế vẫn không tự tin, vì trong tay chưa có bằng lái, trên các app như VnEID dữ liệu chưa đổ về ngay như lý thuyết.

Tài xế có thể lái xe sau 2 giờ thi sát hạch. Ảnh: Minh Hy

Việc hướng dẫn người dân cài đặt, định danh các app để lấy thông tin đang được triển khai sớm tại một số địa phương như Vĩnh Long, Gia Lai và tiến tới tại các địa phương khác. Cụ thể, người tham gia được hướng dẫn đăng ký VNeID mức 2, cài VNeTraffic từ trước khi sát hạch. Sau khi kết thúc kỳ thi và kết quả được xác nhận, dữ liệu được gửi tới hệ thống và GPLX điện tử sẽ xuất hiện trên ứng dụng.

Trước khi triển khai cấp GPLX điện tử nhanh qua ứng dụng, nhiều địa phương từng rơi vào tình trạng người thi đậu sát hạch nhưng phải chờ nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng mới nhận được bằng lái vật lý (thẻ PET). Ví dụ, tại TP HCM ngành giao thông từng thiếu khoảng 250.000 phôi giấy phép lái xe vào thời điểm cuối 2024. Ở một số tỉnh miền Tây trong 2024, học viên đã vượt sát hạch hơn 2-3 tháng vẫn chưa có GPLX vì hết mực in hoặc thiếu nguyên vật liệu. Theo quy định, thời gian cấp mới hoặc đổi lại bằng lái vật lý là khoảng một tuần kể từ ngày kết thúc sát hạch.

VNeTraffic là ứng dụng giao thông do Bộ Công an quản lý và vận hành, nhằm giúp người dân tra cứu, tương tác với các dịch vụ giao thông số. Từ đầu 2025, người dân đã có thể dùng VNeTraffic để tra cứu “phạt nguội”. Hơn nữa, người sử dụng có thể gửi phản ánh vi phạm giao thông bằng hình ảnh hoặc video thông qua ứng dụng.

Ngoài ra, VNeTraffic cũng cho phép người dùng tra cứu danh sách phương tiện đứng tên mình, và phát hiện những trường hợp xe đã bán vẫn đứng tên mình nếu chưa làm thủ tục sang tên đổi chủ. Theo quy định, nếu xe đã được bán mà chưa sang tên thì chủ cũ cần tiến hành thủ tục thu hồi đăng ký và biển số để chấm dứt trách nhiệm pháp lý với phương tiện.

Bộ Công an đề xuất sa hình mới cho bằng lái xe máy, bổ sung nhiều bài như giữ tốc độ cao, phanh khẩn cấp, quan sát khi chuyển hướng.

Dự thảo Thông tư Sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 12/2025 về quy định sát hạch, cấp giấy phép lái xe (GPLX), được Bộ Công an đưa ra hôm 17/11 có một số điểm mới như bỏ bài thi mô phỏng, phải thi theo thứ tự bắt buộc (đỗ lý thuyết mới được thi sa hình, và đỗ sa hình mới được thi lái xe trên đường), và đáng chú ý nhất là bổ sung thêm một bài thi sa hình cho xe máy hạng A và A1.

Ảnh minh họa các bài thi sa hình xe máy trong “Bài hình tổng hợp số 2”. Ảnh: Bộ Công An

Theo đó, sa hình cho xe máy sẽ có hai phần, bao gồm “Bài hình tổng hợp số 1” và “Bài hình tổng hợp số 2”. Thí sinh phải thi đỗ lý thuyết mới được thi bài hình số 1, và đỗ bài hình số 1 mới được thi bài hình số 2.

So với sa hình xe máy hiện nay, vốn chỉ có các bài bao gồm đi theo hình số 8, qua vạch đường thẳng, qua đường có vạch cản, qua đường gồ ghề, sa hình mới bổ sung nhiều kỹ năng mang tính thực tế khi tham gia giao thông trên đường hơn, vì thế độ khó cũng tăng lên. Thí sinh không chỉ phải giữ thăng bằng ở tốc độ thấp như trước mà còn phải thể hiện khả năng kiểm soát xe trong nhiều trạng thái vận hành khác nhau.

Các kỹ năng mới bao gồm duy trì tốc độ ổn định trong khoảng 40-50 km/h, thao tác tăng số và giảm số đúng kỹ thuật, dừng xe chính xác tại vị trí quy định, hay chuyển hướng có quan sát và bật tín hiệu. Đáng chú ý nhất là bài phanh khẩn cấp, yêu cầu thí sinh đạt tốc độ đủ cao trước khi xử lý tình huống dừng đột ngột mà vẫn kiểm soát xe an toàn. Đây là một trong những tình huống phản ánh sát thực tế giao thông tại Việt Nam, khi người lái xe máy thường xuyên phải phanh gấp, tăng giảm tốc nhanh hoặc chuyển làn trong điều kiện đường phố đông.

Việc mở rộng cấu trúc bài thi được đặt kỳ vọng sẽ nâng chất lượng đầu ra của người được cấp GPLX, giảm tình trạng luyện mẹo để vượt qua kỳ thi mà thiếu kỹ năng xử lý khi tham gia giao thông thực tế.

Honda tập huấn với Cục CSGT về dạy lái xe điện cho học sinh, tháng 2/2025. Ảnh: HVN

Nếu dự thảo được thông qua, các trung tâm sát hạch sẽ cần đầu tư mở rộng sân bãi và trang thiết bị để đáp ứng cấu trúc sa hình mới. Thí sinh thi bằng lái xe máy trong thời gian tới có thể phải chuẩn bị kỹ hơn cho các kỹ năng nâng cao, đặc biệt là khả năng kiểm soát tốc độ và xử lý phanh an toàn ở mức tốc độ cao hơn so với bài thi hiện hành.

Hà Nội Tài xế được miễn xử phạt vì đi vào làn khẩn cấp tại đường Vành đai 3, trong tình huống đưa người đi cấp cứu.

Cục Cảnh sát giao thông cho biết nhận được video phản ánh của người dân về chiếc xe khách chạy vào làn khẩn cấp trên đường Vành đai 3 vào sáng 19/11. Cục chuyển phòng CSGT Hà Nội xác minh. Làm việc với cảnh sát, tài xế 43 tuổi, trú tại huyện Quốc Oai, cho biết lý do đi vào làn khẩn cấp vì phải chở người đi cấp cứu.

Theo đó, nam thanh niên 29 tuổi, cháu của tài xế, được đưa vào Bệnh viện 19-8. CSGT xác minh bệnh viện đã tiếp nhận bệnh nhân sáng cùng ngày với tình trạng nguy hiểm như tiền sử đái tháo đường và bị áp xe quanh amidan, dẫn đến sốt cao và khó thở. Cảnh sát kết luận trình bày của tài xế là đúng và rơi vào tình thế cấp thiết theo quy định pháp luật, do đó tài xế không bị xử phạt.

Xe đi vào làn khẩn cấp trên Vành đai 3 được người dân ghi lại. Ảnh: Cục CSGT

Theo Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012, “tình thế cấp thiết” là trường hợp người điều khiển phương tiện buộc phải thực hiện hành vi vi phạm để tránh gây thiệt hại lớn hơn cho sức khỏe, tính mạng hoặc tài sản. Với giao thông đường bộ, phương tiện đi vào làn dừng xe khẩn cấp khi cần đưa người bệnh đi cấp cứu, hoặc khi xử lý sự cố có nguy cơ đe dọa tính mạng có thể được coi là tình thế cấp thiết. Trong các trường hợp này, cơ quan chức năng có thể miễn xử phạt nếu xác minh được lý do chính đáng.

Trong trường hợp bị phạt nguội, tài xế sẽ được gửi thông báo bằng văn bản. Khi đó, tài xế có thể trình bày lý do, đồng thời cung cấp giấy tờ xác nhận của bệnh viện hoặc bệnh án của người được chở đi cấp cứu. Sau khi tiếp nhận lời khai và bằng chứng, cơ quan công an sẽ đánh giá và hỗ trợ giải quyết để đảm bảo quy định pháp luật và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân.

Tài xế cũng cần lưu ý rằng việc chở người đi khám bệnh thông thường không được xem là tình huống khẩn cấp . Các chuyến đi khám theo lịch hẹn hoặc kiểm tra sức khỏe định kỳ không thuộc trường hợp đe dọa trực tiếp đến tính mạng, nên tài xế vẫn phải tuân thủ đầy đủ quy định giao thông. Nếu đi vào làn khẩn cấp trong những tình huống này, người điều khiển phương tiện có thể bị xử phạt như các vi phạm thông thường.

Cục Cảnh sát giao thông cho biết ghi nhận tinh thần của người dân đã gửi video và hình ảnh vi phạm nhằm hỗ trợ lực lượng chức năng xử lý. Đơn vị khuyến khích lắp camera hành trình để bảo vệ người lái xe và góp phần phát hiện các hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông.

Nhiều phụ huynh lầm tưởng đai phụ, đệm lót có thể thay thế ghế trẻ em, nhưng các sản phẩm này không đạt chuẩn và không bảo vệ được trẻ.

Sau khi thông tin về việc thiết bị an toàn cho trẻ em sẽ trở thành thiết bị bắt buộc khi chở trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35 m từ năm 2026, nhiều phụ huynh tìm kiếm các sản phẩm cho trẻ ngồi ôtô với hy vọng đáp ứng quy định mới.

Nhiều phụ kiện giá rẻ được quảng cáo tràn lan như một giải pháp giá rẻ thay thế ghế trẻ em đạt chuẩn, khiến không ít người hiểu nhầm rằng chỉ cần gắn lên xe một đai phụ hay đệm lót ghế là đã đúng quy định. Tuy vậy, những loại phụ kiện này thường sai chuẩn, không bảo vệ được trẻ em, đồng thời cũng không đúng luật.

Như thế nào là thiết bị an toàn cho trẻ em?

Theo định nghĩa trong QCVN 123:2024/BGTVT, thiết bị an toàn cho trẻ em bao gồm hệ thống ghế trẻ em CRS (Child Restraint System) và hệ thống ghế trẻ em nâng cao ECRS (Enhanced Child Restraint System).

Ghế trẻ em với hệ thống chân chống phụ xuống sàn, giúp tăng độ chắc chắn. Ảnh: Consumer Reports

Đây là một tổ hợp các bộ phận bao gồm ghế, dây đai, khóa an toàn, thiết bị điều chỉnh và các phụ kiện khác như nôi, tấm chắn va chạm, có khả năng lắp đặt chắc chắn lên xe. Thiết bị trẻ em nâng cao có thêm cơ cấu khóa an toàn ISOFIX, hoặc các móc neo cố định (top tether) và chân chịu tải dưới sàn xe, nhằm giúp tăng độ an toàn của ghế trẻ em khi xảy ra va chạm.

Dưới đây là một số loại thiết bị không theo chuẩn này đang được bán trên thị trường.

Đai phụ (miếng kẹp đai, đệm chỉnh đai)

Đai phụ là thiết bị gắn kèm với đai chính của xe, có tác dụng giúp đai chính không vướng vào cổ của trẻ khi đeo. Theo QCVN 123:2024/BGTVT, đai phụ này không nằm trong danh mục thiết bị an toàn trẻ em, lý do vì không đáp ứng bất kỳ yêu cầu nào của một hệ thống ghế an toàn (CRS hoặc ECRS) theo quy chuẩn.

Đai phụ gắn trên ôtô cho trẻ em. Ảnh: DHGate

Đai phụ chỉ thay đổi vị trí dây đai xe và hoàn toàn không tạo ra cấu trúc bảo vệ. Ngoài ra, đai phụ không được thử nghiệm va chạm, không có khung hấp thụ xung lực, do đó làm tăng nguy cơ chấn thương khi xảy ra tai nạn.

Tương tự đai phụ, đệm lót ghế ngồi không đáp ứng đúng yêu cầu về ghế an toàn như trong quy chuẩn, chỉ đóng vai trò như một miếng đệm tạo sự êm ái, không có chức năng bảo vệ hay giữ cố định cơ thể trẻ khi xảy ra va chạm. Chính vì thế, loại phụ kiện này không được xem là thiết bị an toàn cho trẻ em trong ôtô.

Đệm lót ghế ngồi trên xe. Ảnh: Vicedeal

Loại nào phù hợp nếu không phải ghế?

Đệm nâng chiều cao (ghế đôn) được xem là thiết bị an toàn cho trẻ em vì có cấu trúc giúp nâng trẻ lên vị trí phù hợp, để dây an toàn của xe đi đúng qua vai và hông, bảo vệ các vùng cơ thể quan trọng khi xảy ra va chạm.

Ghế đôn được gắn qua chốt ISOFIX trên xe. Ảnh: Graco

Tuy nhiên, đệm nâng chiều cao đúng chuẩn thì phải đáp ứng được yếu tố là có cơ cấu chốt khóa an toàn với xe (thông qua móc ISOFIX hoặc dây an toàn) nhằm cố định chắc vào ghế của xe, tránh bị xê dịch khi xảy ra va chạm. Ngoài ra, phụ huynh cũng chỉ nên cho trẻ dùng đệm nâng chiều cao chỉ khi đủ yêu cầu, cụ thể là từ 6-10 tuổi, cân nặng 18-36 kg, chiều cao 100-135 cm. Các ghế chiều cao đúng chuẩn đều được ghi rõ khoảng cân nặng hoặc chiều cao tối thiểu để sử dụng một cách an toàn.